Męka Pańska w polichromii naściennej w krużgankach
bogumil
28/03/2010 03:17

Pierwsza dekoracja krużganków w zespole pielgrzymkowym w Stoczku Klasztornym powstała w 1710 roku. Nie znamy z imienia i nazwiska twórcy unikalnych przedstawień scen z życia Jezusa.

Jej tematem była Męka Pańska, a z niewielkiej liczby przedstawień, które dotrwały do naszych czasów i ich kolejności wynika, że w całości składała się z Drogi Pojmania (via captivitatis) i Drogi Krzyżowej (via crucis). Jej relikty możemy oglądać w skrzydle zachodnim i północnym.

Polichromie naścienne mają powierzchnię ok. 8-10 m2 i przedstawiają następującą tematykę:

Skrzydło północno-zachodnie

1. Modlitwa Jezusa w Ogrójcu. Z fragmentu pozostałego fresku widoczna jest postać klęczącego Jezusa z głową uniesioną ku górze i oczyma wpatrzonymi w niebo. Chrystus odziany jest w bordowy płaszcz i suknię. Po Jego obu stronach umieszczone są postaci dwóch śpiących mężczyzn.

2. Pocałunek Judasza. Na kompozycję składają się cztery postaci. W centrum stoi Jezus, ubrany w bordową suknię. Z lewej strony widzimy postać Judasza, całującego Jezusa w prawy policzek, prawą rękę trzyma na sercu Chrystusa. Po obu stronach sceny usytuowano dwóch brodatych żołnierzy. Za grupą postaci rysują się fragmenty nieczytelnego pejzażu. W dolnej części kwatery widzimy brązowo-brunatną plamę wpisaną w pejzaż, układającą się na kształt góry - być może jest to Golgota.

3. Jezus przed sądem. Pośrodku postać Jezusa ze skrępowanymi rękoma, w bordowej szacie, wokół głowy nimb. W tle zarys postaci trzech żołnierzy.

4. Biczowanie Pana Jezusa. Środek malowidła przecina kolumna. Jezus do połowy obnażony, ze skrępowanymi rękami. Pochylony, nad głową  żółty nimb. W polu kompozycji umieszczono jeszcze trzy postaci: jedna po prawej i dwie po lewej stronie.

 

Skrzydło południowo-wschodnie

1. Jezus pocieszający płaczące niewiasty oraz mężczyznę. Pośrodku kompozycji Jezus, podnosi prawą rękę w geście błogosławieństwa. Jest odziany w czerwoną szatę, na głowie korona cierniowa, a wokół niej żółty nimb. Niewiasty umieszczono z lewej strony przedstawienia, po prawej - mężczyzna niosący krzyż. W tle elementy pejzażu.

2. Upadek Chrystusa. Pośrodku postać klęczącego Zbawiciela, uginającego się pod ciężarem krzyża. Spod kolczastej korony na Jego głowie spływa krew, wokół żółta aureola. Z tyłu za krzyżem postaci trzech mężczyzn.

 

3. Św. Jan Nepomucen. Ubrany w białą sutannę, ciemny mucet na ramionach, w prawej dłoni trzyma krucyfiks. Na głowie zarys biretu. Prawa część fresku za postacią jest nieczytelna, lecz wydaje się być fragmentem architektury. Z lewej strony na drugim planie widać pejzaż: rzeka z przechodzącym nad nią mostem, po drugiej stronie mostu słabo czytelna grupa trzech postaci, za nimi łąka a daleko na horyzoncie panorama miasta na tle nieba. Prawdopodobnie na malowidle przedstawiono scenę zrzucenia Świętego z mostu.

 

 

4.    Ukrzyżowanie. W centrum kompozycji postać Chrystusa na krzyżu. Z Jego lewego boku spływa struga krwi na białe perizonium. Głowa opada lekko na prawe ramię, na które płynie krew ze skroni, wokół głowy nimb. Nad głową Jezusa widnieje mało czytelny napis INRI na białej tabliczce. Pod krzyżem przedstawiono trzy osoby. Z prawej strony Matka Boska ocierającą łzy białą chustą. Ubrana w brązowo-bordową sukienkę, okryta błękitną tkaniną. Z prawej strony krzyża postać Piotra Apostoła, odzianego w brązową  suknię i biały płaszcz na ramionach. W dole pod krzyżem u stóp Zbawiciela widzimy klęczącą postać Marii Magdaleny, ubraną w żółtą suknię. W tle kompozycji pejzaż.

5. Złożenie do grobu. Scena rozgrywa się przed grobem. Trzy postaci unoszą ciało Chrystusa, obok stoi Maryja. Jezus ma blade ciało, widoczna zastygła na głowie krew, zamknięte oczy, bezwładnie opadająca lewa ręka a na niej zakrzepła krew. Biodra przepasane białym perizonium. Z prawej strony widać szaro-brązową skałę z wykutym wejściem o prostokątnym kształcie. W głębi fragment niebiesko-szarego, ciemnego wnętrza. Zza skały i grupy postaci można dostrzec korony zielonych drzew, nad nimi niebo z czerwonymi chmurami.

6. Św. Klara. Zachowany jest górny fragment przedstawienia. Figura kobiety w brązowej sukni,  przepasanej białym sznurem z trzema węzłami, symbolami ślubów czystości, posłuszeństwa i wierności. Obie ręce przyciska do piersi.

Ks. Paweł Śmierzchalski MIC

Logowanie